Wednesday, December 30, 2009

mabili, adj.

mabili ngayon ang bigas. Rice is salable at present.

mabigat, adj.

heavy; difficult; Mabigat ang pasan ni Juan. Juan load is heavy.

mabango, adj.

fragrant; aromatic; Mabango ang panyotilyo. Your handkercheief is fragrant.

mabangis, adj.

wild; Mabangis ang leon. The lion is fierce.

mabanas, adj.

sultry; Mabanas ang hangin. The wind is sultry.

mabalasik, adj.

ferocious;Mabagsik ang bantay nila. Their guard is ferocious.

mabait, adj.

virtuous; Mabait ang asawa ni Isa. Isa wife is virtuous.

mabaho, adj.

having bad smell; sticks; Mabaho ang karne na binili. The meat brought in the market is sticks.

mabagot, v.

to be bored; Ibig niyang mabagot sa kaiiyak ng bata.

mababaw, adj.

shallow; Mababaw ang ilog pag tag araw. The river is shallow during the dry season.

maapoy, adj.

fiery. Maapoy ang mata ang kausap mo. That man with whom you are talking has fiery eyes.

manta, adj.

rancid; Maanta ang niyog na nabili. The coconut that was brought is rancid.

maanggo, adj.

sour (as of a milk)

maangkit, adj.

having a bad odor.;

maamo, adj.

tame; domesticated; Maamo ang pusa. The cat is tame.

maalwan, adj.

easy; Maalwan daw ang liksyon nina lita bukas. Lita said their lesson for tomorrow is easy.

maalam, adj.

wise; Maalam ang kanyang asawa. Her husband is wise.

maagap, adj.

punctual; everyday; That man is punctual.

maaga, adv.

early; maaga pa dumating ang lola kagabi. It was still early when lola arrived last night.

luwat, n.

tardiness;Ang luwat naman ni Ana. How late Ana is.

luwas, v.

to go town or city; Angluwas niya ay tuwing linggo.She goes to town on sunday.

luhalhati,n.

ecstacy; hapiness; glory; May luhalhati siyang hinihintay.

luto, adj.

cooked; Luto na ang kanin.

lupon, n. ;

group;committee; Ang lupon ng taga paningil ay simula na. The group assigned to collect has started.

lupi,n.

fold hem; Ang lupi ng baro niya ay sandamak. The fold of her dress is about two inches.

lupa, n.

ground; earth; Ang lupa ay matigas. The ground is hard.

lubog,adj.

under water; submerged.

lublob,n.

wallow; ang lublob ng kalabaw ay sa hapon. The carabao wallows in the afternoon

lubha, adj.

serious; grave;Malubha ang kalagayan ng mga maysakit. The patients are serious.

lubak, n.

low place; Nakatayo sa lubak ang kanilang bahay. Thier house is built in a low price.

luwad, n.

clay; Ang banga ay gawa sa luwad. The pot is made of clay.

loro,n.

parrot; Ang loro ay natuturuang magsalita.

Wednesday, December 23, 2009

limos, n

alms; Nanghihingi ng limos ang pulubi. The beggar is asking for alms.

lilim, n.

shade. Lumilim sa ilalim ng puno si Juan.

liig, n.

neck; She has a long neck. May mahabang liig siya.

lihiya, n

lye; shampoo made out of burnt straw.;

lihi, v.

conception;

lihimin, v.

to talk secretly;

liham, n.

sulat; letter; May liham na tinggap si Ana. Ana received a letter.

liha, n

segment as of an orange.

liha, n.

sandpaper; Nakabili kaba ng liha. Were you able to buy sandpaper?

ligaw,n.

suitor; Maraming nanliligaw sa babae.There so may suitor of the girls.

ligalig, n

trouble;restlessness; uneasiness;

likuti, v.

tamper with; Hindi likutin ang laruan ni Juan. Juan’s toys should not be tampered with.

likot, n;

restlessness; Ang likot ng batang kasama mo. How restless the child with you is.

liko n.

. curve; Nasa liko na ang kalesa. Nanag abutan ko. The calesa was already at the curve when I look it

likhain, v.

created; Nang likahain ang tao ay nalikha na ang daigdig. When man ws created the world was already created.

libingan, n.

cemetery; ilagak;

libing, n.

burial;funeral; Ang libing ni Romeo ay maraming tao. Romeo’s funeral was attended by many people.

liban, v.

to postpone; Iliban mo na ang pag uwi. Postpone your trip home.

libag, n.

body dirty; Maraming libag si Juan. Juan has plenty of body dirt.

letrahan, v.

to letter to mark;

letra, n.

. letter; mark; May letra na ang kamiseta ni Paolo. Paolo’s undershirt has initials on it.

layo, n.

distance.

layak, n.

rubbish; May layak na lumulutang sa tubig.

laya,

liberty; freedom

laaway,n.

saliva.May laway ang binigay niyang mammon. There is saliva in the cake she gave.

lawakan, v.

to spead out; to think further;

lawak, n

area; extent;

lawa, n.

Lake; a wet place full of water.

laruan, n.

playground; Ang laruan ng mga eskwela ay sa tapat ng bahay nammin. The playground of the pupils is in the front of the house.

lapit, n

nearness; Ang lapit pala ng bahay nyo.

lapis, n

pencil; Ang lapis niya ay matulis; His pencil is sharp;

lanta, adj.

withered; Lanta na ang bulaklak na binigay ni Juan. The flower given by Jaun is withered.

lansa, n

fishy odor; Her hands a fishy odor. Ang knyang kamay ay malansa.

langoy, n.

swim; Ang langoy si Rosa ay mabilis. Rosa swims fast.

langis, n

oil; Nilagyan niya ng langis ang ilaw. He put some oil in the lamp.

lampa, adj.

feeble; weak; Lampa pala ang kasama mo.

lalanggamin, v.

to render accessible to ants;

lamugin, v.

. to manhandle till soft and battered;

lamok, n.

mosquito; Maraming lamok sa amin. There are plenty of mosquitoes at home.

lamigan, v.

to control one self; to soften;

lambitinan, v.

to hang on;

lambingan, n.

affectionate; tete-a-tete;

lambat, n.

net; Marunong gumawa ng lambat si Juan. Juan he knows to make a net.

lamad, n

membrane;

lalim, n.

depth;seriousness; Ang lalim ng sapa ay hindi ko alam. I do not knows the depth of the creek.

lalawig, v

to be continuous; Inaasahang lalawig pa ang buhay ng matanda. They are hoping the old man will still live long.

lalang, n.

creation; Lalang ng diyos ang unang tao sa mundo. The first man was a creation of god.

lalaki, n.

male; man; Matandang lalaki ang kasama nila. There companion is a old man.

lahiin, v.

to find out the parentage; Ibig niyang lahiin ang mapapangasawa niya.

lahi, n.

race; Ang lahi niya ay mestiso. He ia a mestizo.

laglag, n

failure; ilan ang laglag mo sa klase mo. Do you have a failure in ung clase.

lagim, n.

extreme terror; sorrow;

lagdaan, v

to sign; Lagdaan mo ang kasulatan at ipadala mo sa abugado. Sign the papers and take to the lawyer.

lagkit, adj.

atarchy; sticky

lagda, n.

signature; Walang lagda ang sulat niya. Her letter has no signature.

lagariin, v.

Lagariin mo ang paa ng lamesa. Saw the feet of the table.

lagari, n.

saw; May lagari si Juan. Juan has a saw.

laganap, adj.

widespread;

lagalag, n.

wandering; roving; Lagalag ang batang yan. That child is roving.

lagak, n

deposit;bail; Nakalabas si Juan sa pamamagiotan ng lagak. Juan is out on bail

lagasin, n.

To destroy; Nilagas ng bata ang petalo ng bulaklak. The child destroyead the petals of the flower.

lagas, adj,

, fallen;(as one leaves)

lako, n.

thing to sell; Naglako si Maria sa Palengke. Maria sell in the market.

lakandiwa, n

judge in a poetic joust.

lakasan mo, v

. to make louder.

lakas, n.

strength; Ang lakas ni Simon ay balitang balita. Simon’s strength is well kwon.

lakan, n.

lord; cheiftain

lakambini, n

muse; May isang lakambini. There is a one muse.

lakad, v

walk;

labuyo, n.

. wild fowl; Nakhuli sila ng labuyo sa gubat. They caught a wild chicken in the forest.

labo, n

dimness; turbidity; Ang labo ng ilaw ay nakakasakit sa mata. The dimness of the light pains my eyes.

labisan, v.

to make more than sufficient;

labis, n.

surplus; left over; May labis kamming pako. We have some nails left over.

labintador, n.

. firecrackers; Maraming bata ang nasaktan sa labentador. Manyy children were hurt because of firechackers.

labian, v.

to scorn; Huwag mong labian ang kasama mo.Do not scorn your comapanion

labi, n.

makapal ang mga labi ng mga Negro. The Negroes have a thick lips

labatiba, n.

enema; Bumili siya ng laba tiba nang magksasik ang knyang anak. She brought an enema when her child got sick.

labasan, n.

. outdoor; doorway; May labasan sa bakuran naming. There is a door way in our yard.

labanos, n

radishes; Bumili ako ng labanos;I brought radishes.

labas, adv.

. Outside; Nasa labas ang kasama ni Juan. Jaun companion is outside.

labanan, v.

to fight to oppose;

labanan, n.

contest; fight;

laban ,n.

game; fight; may laban sa sabungan ngayon. There is a fight at the cockpit.

labag, adj.

against; in violation of; labag sa batasa ang nag nakaw. Stealing is against the law.

laba, n.

wash dry; Ang laba ni Ana ay tuwing sabado. Ana’s wash a day is every Saturday.

iyakin, n

cry baby; inclied to cry; Iyakin ang anak ni Jann. Jann babay is a cry-baby.

itinago, v.

. hid; put aside;

itakwil, v.

denied; turned one’s back on.

inamin, v.

to admit; Inamin ni Juan ang paratang sa kanya.

inalis, v.

removed; Inalis si Juan sa listahan ng mga botabte.

ina, n.

mother; Ang ina ko ay namatay; My mother died.

impukin, v.

to save; Impukin mo ang mga pagbibili mong mga gamit

impo, n.

grandmother; Ang impo ko ay mahigittt na sang daang taon.

ilong,

nose; Matangos ang iilong ni Juan. Juan has a pointed nose.

ilog, n.

river; naliligo ang mga bata sa ilog.

ilawan, v.

. to light; ilawan mo siya sa paghahanap ng lapis. Light him in looking for the pencil..

ilaw, n.

light; walang ilaw sa garahe. There is no light in the garage

ilang.

wilderness;out of the way; Nakakita sila ng ligaw na manok sa ilang. They found a wild chichen in the wilderness.

ilalim, adv.

Under; beneath;

ilagan, v.

to avoid Ilagan mo ang masamang kasama. Avoid bad company.

iladlad,

to unfurl; to bring out;

ihanay, v.

to place in a row; to relate

igtad, n.

sudden jump or move; Isang igtad lamang ay nabuawal si Juan. In a sudden move, Jaun fell.

idlip, n.

a short sleep or nap; sandal siyang nakatulog. He slept a little.

ikinaluluoy,

n. cause of being wilted;

ikaliligtas, n.

for ones safety; Sa ikaliligtas ng marami ang paglalagay ng ilaw sa daan. The placing of light in the street is for the safety of many.

ikagiginhawa, n.

cause of ones’s comfort.

ikabubuti, n.

welfare; goodness; Sa ikabubuti ng marami ang pagtatayo ng pamilihan sa aming pook.

ibon, n.

bird; Ang ibon ay kumakanta. The bird is singing.

ibitin, v.

to hang –up; Ibitin mo ang pinya. Hang –up the pineapple.

ibigin, v.

to love;

ibig, rw.

To wish; desire; like love;

Tuesday, December 22, 2009

ibayo, v.

to pound; Ibayo mo ang baging dating

Ibayo, n;

other side; opposite side;

ibabaw, n.

top; taas;

ibaba, v.

to put down; to lower; Ibaba mo ang iyong payong. Put your umbrella in the ground.

huwaran, adv

No don’t; Huwag kang aalis.

huwad, adj,

reproduction; fake; copied;

hutukin, v.

to discipline; to mold;

hurno,

oven

huni, n.

hirp of birds;

humpay, n.

rest; cessation;

humpak, adj,

hollow;

humimlay,

Reline for a while;

hukuman, n.

court; Pupunta kami sa hukuman sa sabado. We are going into the court.

hukbo, n.

army; Kailangan ng hukbo sa panahong ito. It is necessary to have an army at present.

hukayin, v.

. to dig; Hukayin ninyo ang bangkay .

hiyas, n.

jewelry; Maraming hiyas ang babaing iyan. That woman has plenty of jewelry.

hiya, n.

shame;

hiwaga, n.

mystery; Isang hiwaga ang nangyari. What happened is a mystery.

hitsura, n.

figure; form looks; Ang hitsura ng tao ay nakatakot. I fear the looks of the man.

hititin, v.

to smoke;

hirati, adj.

accustomed; good at;

hipon, n.

shrimp; Kumakain ka ban g hipn.Do you eat shrimps?

hirap, n,

hardship; poverty;

hiram, n

barrow;Sikapin mong hiramin ang paying ni Ana. Try to barrow Ana’s umbrella.

hipo, n.

touch; Ang hipo ko sa manok ay mataba. Judging from the way u touched thea chicken it is fat.

hipag, n.

sister in law

himakas, n.

parting; Isang halik na himakas.

hilot, n

midwife; Inalagaan si Juan ng isang hilot.

hilod, n

scrubbing; Batong maganda ang gamit niya sa hilod. She uses a rough stone in scrubbing

hilo, n.

dizziness;nausea;

higa, v.

lie down; Higa at matulog na tayo. Lie down and let us sleep.

hika, n.

asthma; May hika si Ana.Ana has an asthma.

hayop, n.

. animal; Ang kalabaw ay isang malaking hayop. The carabao is a big animal.

hawig, adv.

to; Haawig si Rosa si Ana. Ana is like a Rosa.

hawakan, v.

to make hold of; Hawakan mo ang bata at magluluto ako. Hold the babay and I will coock.

hatol, n.

decision; Ano ang hatol sa kanya ng hukom?What is the decision of the judge.

Hapon, n.

. Japanese; Ang mga Hapon ay nagparusa sa maraming Filipino

hapo,

tiredness; weariness;

haplusin, v.

to massagae; to caress; Haplusin mo ang mukha ni Baby. Try to massage Baby cheeks.

hapag, n.

table; Nasa hapag ang pagkain. The food is on the table.

hanay, n

row; line; Sa ikatling hanay nakaupo si Pedro. On the third row seats Pedro.

hanapbuhay, n.

occupation; proffesion; work; Walang hanapbuhay ang ama niya. His father has no work.

hampasin, v.

to strike; to beat;

hamon, n.

challenge; hamunin mo siya ng babag. Challenge him to a fight.

halughugin,v.

to ransack

haluin, v.

to stir; to mix; haluin mo ang nilugaw. Stir the gruel.

halo, n.

pestle; Mabigat ang halo ni Juan. Juan’s pestle is heavy.

halo, n

pestle; Mabigat ang halo ni Juan. Juan’s pestle is heavy.

hlimaw, n

beast; Isang halimaw ang taong iyan. That man is a beast

haligi, n.

post; pillar; Ang haligi ng bahay ni Juan ay anim. The posts of Juan house are six.

halaw, n.

translation; translation from an original; Halaw lamang ang aklat niya. Her book is only a translation from the original.

halata, adj.

noticed; can be seen or felt; detected

halaman, n.

garden; May magagandang halaman sa amming halamanan. There are beautiful plants in our garden.

halaghag, adj.

. full of neglect; Halaghag na babae ang asawa ni Simon. Simon’s wife is neglectful.

halaga, n.

edible clam; I have not eaten edible clam yet. Hindi pa ako nakakain ng halaga.

haggis, n.

throw; Ang haggis niya ng bola ay mababa. Heer throw is low.

hangin, n.

buzz; hiss;

hagibis, n.

fast runner;

hagad, n.

cop; speed cop; May hagad na humahabol sa kanila. There is a speed cop trying to overtake them.

hagdan, n.

ladder; strairway; May dalawang hagdanan sa kanila. Thereare two stairs in threir house.

hakot, n.

. load; baggage; Dalawang hakot pa ang gagawin nila. They have to make two more loads.

haka-haka, n

. supposition; Isang haka-haka lamanag ang sinabi niya. What he said is only a supposition.

habla, n.

suit; May habla si Lina na dapat asikasuhin. Lina has a suit to attend to.

Habilin, n.

loom; wearing instrument; May habilin saila sa bahay. They have a loom in the house.

habi, n.

weave; Ang habi ng baro niya ay pino. The weave of her dress is fine.

habang buhay, n.

lofe time; Ang kanyang trabaho ay panghabangbuhay. His work is for a lifetime.

haba, n

Ang haba ay dalawang metro. The length is two meters.
. hagabat, n. wing from the west monsoon; Naramdamaman nila ang hanging habagat. They feel the west monsoon.

haba,adj.

long; elongated; Haba ang binili ni Juan. The table that Juan brought is long.

glitin, v.

to make anger;

galit, n.

anger;puno ng galit ang kanyang ama.

galis, n.

itch;

gahi, n.

rupture; rip;

gasahjin ,v.

to force to submit;

gahasa, n.

force; reckless;

Tuesday, December 15, 2009

gagamba, n.

spider;Mliit na gagamba umakyat sa sanga.

gaga, v.

usurp; to appropriate;

gaga,adj.

fool simpleton;Isang gaga ang napangasawa niya. He married a simpleton

gabi,n.

night; evening Matulog tayong maaga mamayang gabi. Let us sleep early tonight.

gabayan, v.

support;

gabay, n.

guide; support;ang mga tao ay nagsusuporta sa mga politika.

gaanan, v.

to make easy; to make light; Gaanan mo ang iksamin.To make easy the exam.

ewan

i don't know;

estudyante, n.

student; Ang mga estudyante ay walang pasok ngayon.

estrelya, n.

stars; May mga estrelya an nakikita sila kung gabi. They see the stars in the evening.

estatuwa, n.

statue; Ang estatuwa ay napakalaki at maganda. The statue is very big and generous.

estasyon, n.

station;(rail way road)

estante, n.

cabinet for the books or the thiungs for sale;

Estados Unidos, n.

United States;

espiya, n.

spy; Naging espiya ng Hapon ang taong iyan. He was or thatman was a Jaapanese spy.

espiritu, n.

soul; spirit; Wala na ang diwa ng namatay.The spirit of the dead is no longer present.

espanya, n.

Spain; Ibig kong makarating sa Espanya sa ibang araw. I want to see Spain someday.

espada, n.

sword; akind of fish in the form of a sword.

eskupedor, n.

container or dish where one splits in a public place; May mga eskupidor sa simbahan at mga opisina.

eskulture, n.

engraver; sculptor; Isang eskulture ang pumunta diro.

eskuwela,n.

school; student; Maraming eskuwela sa paralan ni Ms Wilna. There are many student in Ms Wilna schools

enkanto, n.

enchantement; Ipinalagay nilang isang enkanto ang pagkawala ng bata. They consider the loss of the child an enchantment.

embahador, n.

ambasador; representative of a nation; Naging isang embahador sa Hapon si Juan.

edad, n.

age; era; Ang edad ng bata ay sampo.The age of baby is ten years old

duyan, n.

cradle; Duyan ang pinagtutulogan ng bata.

dusta, n.

insult; abuse; Isang pagdusa ang ginawa niya.

dusa, n.

suffering; affiction; greif;

dumadaloy, v.

follong of tears; Ang ilog ay dumadaloy papuntang dagat. River is flowing into the sea.

duktor, n.

physician; doktor; Juan is a doctor. Isang manggagamot si Juan.

diwa, n.

spirit; soul; consciousness; Walang diwa ang bata nang damputin sa kalye.

diddib, n.

breast; Massakit daw ang diddib niya. She said her breast aches.

dayami, n.;

straw; dried rice stalks; Kinakain ng kabayo ang dayami. Horses eat dried rice straws.

dawag, n.

thorny path; jungle; Masukal na dawag ang kaniyang pinagtaguan. She hid in a thorny, and thick jungle.

damot, n.

stringiness; selfish;

damit, n.

cloth; clothes; Nagtitinda ng damit si Lina. Lina is selling cloths.

damit, n.

quality; great amount or number;Ang dami ng ani ng palay.

damhin, v.

to feel; Kailangan niyang damhin ang pagkamatay ng kaniyang ama. She has to feel the death of the father.

dambana, n.

altar; rebulto;

daluyong, n.

big wave; smell of the sea; Malaki ang daluyong sa pag hapon.

dali, n.

quickness; promptness; Ang dali nang pagkagawa ng bahay nila. They can fast to finish their house.

dalawa, adj.

two; Dalawa ang anak niya. They have two children.

dalamhati, n.

extreme sorrow; afflication; Namatay ang dalamhati ang kanyang ina. Her mother died into extreme sorrow

dala, n.

net; Naghuli si Juan ng isda sa pamamagitan ng dala. Juan uses a net in catching fish.

daigdig

universe; world;

dagta, n.

juice; sap;Maraming dagta ang tangan- tangan. Tangan-tangan has plenty of sap

dagat, n.

sea; ocean; Ang dagat ay maaliwalas. The ocean is very fleshy.

daga, n.

mouse; rat; Kumain ang daga ang pusa. The cat eat mice.

dakila, adj.

great; Dakila ang taong kausap mo. The man with whom you are tacking is grreat.

daan n.

way; street; road; May daan patungo sa manila.There is a way from manila.

kuwintas, n.

neckless; Bumili siya ng perlas na kuwintas. She brought a pearl necklace.

kuwarto, n.

silid; room; May dalawang kuwarto ang bahay nila.Their have two rooms..

kusina, n.

kitchen; Nasa kusina ang kayang ina. Her mother is in the kitchen.

kumutob, v.

to have a promonition; Kumutob sa loob niya na darating ang kanyang nobyo. She premotion that her lover wascoming.

kumot, n.

bed sheet; blanket; makapal ang kumot. The blanket is thik.

kulay, n.

color; ang kulay ng auto ni Luz ay pula. Luz' car has a red color.

kudyapi, n.

old philippine guitar. Itinagoang kaniyang kudyapi sa likod ng puno. She hid her small guitar behind the tree.

kita, n.

earning; salary; Magkano ang kiinita ni Luis. How much does luis earn in a day.

kinupkop, v.

shelter; protection; took care of; Sino ang kumupkop sa kanila noong siyay bata. Who took care of her when she was young.

kinapal, n.

creation; Ang unang tao ay kinapal ng diyos. The first man was a creation of god.

kinamot, n.

scratch; Kinamot ang kanyang ulo ni lina. Lina’s scratch her scratch head.

kinamayan, v.

Kinamayan si Juan ng maraming panahuin. Many visitors shook hands with Juan.

kibo, n.

motion; movement; Walang kibo ang bata. The child does not move.

kayumanggi,adj.

brown; Ang mga pilipino ay kayumanggi.The filipino are brown.

kawayan, n.

bamboo; Bumili siya ng tabing ng kawayan. She brought a bamboo curtain.

kawawa, n.

somebody to the pitied; one who is pitingful;

kawali, n.

frying pan; Maliit ang kawaling pinagprituhan ko ng itlog. The egg that i frying egg is small.

kawal, n.

soldier; Isang kawal ang namatay kagabi. A soldier died last night.

katungkulan,n.

duty; position; Walng katungkulan sa pamahalaan si Juan. Juan is not employed by the government.

katumbas, n.

equivalent; Walang katumbas ang kaniyang kasinungalingan. Her telling of lies is unequalled .

katre, n.

kama; bed; Malaki ang katre. Her bed is big.

katiyakan,n.

definiteness; exactness;Walang katiyakan ang dating ni Gloria. Gloria's arrival is not definteness.

katitikan, n.

minutes; (as of a meetin)Maaring basahin mo ng kalihim ang katitikan ng nagdaang miting. The secretary will please read the minutes of the last minutes.

katibayan, n.

proof; May katibayan na inilahad si Pepe. Pepe presented some proofs.

katayin, v.

slaughter for food; Katayin mo ang iyong baboy. Slaughter your pig so you would have something to eat.

katawan,n.

body; Ang aking katawan ay malakas. My self is strong..

katarungan, n.

justice; Hindi pa nabibigyan ng karatungan ang aking ama. My father they did not coment the justice.

katapatan, n,

sincerity; Ang katapapan ay hindi mapapantayan kahit ano. Sincerity can not have be equaled.

katad, n.

leather; Gawa sa katad ang kanyang tsinelas. Her slippers are made of leather.

katabilan, n.

talkativeness; Ang katabilan ni Isang ay ipinagkagalit ng magkaibigan. Isang's talkativeness is caused the trouble of the two friends.

kasibulan,n.

spring time; prime of life; Kasibulan ng pumunta sila sa Amerika.

kasaysayan, n.

history;mMaarami sa atin ang hindi nakakaalam ng ating kasaysayan.

ksangkot, n.

accompliance; Si Juan ay kasangkot sa gulo. Juan is an accompliance in the trouble.

kasaman, n.

state of being; bad or evil; Gumawa ng masama si Juan. Juan can do something of bad.

kasama, n.

kasalungat, n.

adversary; opponent; Kasalungat ni JOse is Perdo.Jose is pedro opponents.

kasalanan, n.

fault; sin crime; May kasalanan ang batang iyan. That child is faulty.

karne, n.

meat; Ang mga katoliko ay hindi kumakain ng karne.Catholic they didnt eat meat.

karaniwan,adj.

ordinary; Nakasuot siya ng karaniwan. She is wearing an ordinary dress.

kapusukan, n.

state of being vehement;Ang kapusukan ng loob niJose ay nagbunsod sa kaniyang pglalasing.

kapote, v.

raincoat; Nawala ang aking kapote. I lost my raincoat.

kapitbahay, n.

neighbor; Kilala namin ang aming kapitbahay. We know our neighbor.

kapigtan,n.

sorrow; grief; Ang kapighatian ni Ana ay nakikilala sa kaniiyang mukha. Ana's grief is shown on her face.

kapayapaa, n.

peace; Walang kapayapaan ang taong iyan. That man has no peace.

kapayakan, n.

simplicity; Ang kapayakan ng kaniyang suot na bestido ang ikinapuri ng marami. Many praised her for the simplicity of her dress.

kapangyarihan, n.

power; autority; May kapangyarihan si Pedro na pumili ng bagong kawani. Pedro has power to select a new employee.

kapahamakan, n.

misfortune; tragedy; May kapahamakan ang nangyari sa kanya. Some misfortune befell her.

kanta, n.

song; Ang awit ni Rosa ay maganda. Her song is sweet.

kanluran, n.

west; occidnet; Sa kanluran lumulubog ang araw. The sun sets in the west.

kandungan, n.

lap; Ang bata ay nakaupo sa kandungan ng ina. The baby sits on the lap of her mother.

kanan, n.

right; Itinaas niya ang kanang kamay. She raises her right hand.

kamusmusan, n.

innocence; childhood; Lagi niyang nagugunita ang kanyang kamusmusan. She often thinks of her childhood.

kamatayan, n.

death; Ipinagdiwang ang kamatayan ang kanyang ina. They celebrating the death of ther mother.

kamandag, n.

poison; May kamandag ang ahas. Snakes have poison.

kalye, n.

street; Our street is now asphalted. Aspaltado na ang aming kalye.

kalinga, n.

act of taking care of.

kalimutan, v.

forget. makalimut forget; limot, n. forgetfulness;

kalihim, n.

secretary; Ang kanyang kalihim ay ang kaniyang anak. His secretary is his own son.

kalikasan, n.

nature; Ang bukal ng kalikasan sa tabi namin ay likha ng kalikasan. The spring near our place was done by nature.

kalatis, n.

extremely soft noise; Bahagya na nila narinig ang kalatis ng nalaglag na lapis. They hardly heard the noise of the fall en pencil.

kalatis, n.

extremely soft noise; Bahagya na nila narinig ang kalatis ng nalaglag na lapis. They hardly heard the noise of the fall en pencil.

kalansing, n.

tinkle; jingle; Ang kalnsing ng ng bakal ay malakas. The iron steel tinkle is very loud.

kalan,n.

cooking stove; Wala silang kalan kundi isang maliit. They have no stove except a small one.

kalagim-lagim, adj.

terrible; horrible; Kalagim lagim ang nangyari Mindanao. What happened in Mindanao is horrible.

kalakalin,v.

to sell; to make business of or on. Kalakalin mo ang maraming niyog na inaani ninyo. You make business of the coconuts that you raise.

kalakal, n

kahapon, adv.

yesterday; hapon, n. afternoon.Hapon siya umalis sa bahay.

kagabi, adj.

last night; gabi.n. night; evening;

kalo, n.

kalbo,n.

bald headed; Si Juan ay kalbo. Juan is bald headed.

kalabasa, .n

squash; Ang kalabasa ay nakakagawang halea. Squash can be made into jam.

kaibigan, n.

friend; May kaibigan akong aalis bukas. I have may friend leaving tomorrow.

kahulugan, n.

meaning; ano kahulugan ng sinabi mo sa kanya? What are the meaning of what you told her.

kahati, n.

shareholder; equivalent to five centavos;

kagawaran, n.

dpartment; Sa kagawaran ng edukasyon nagtratrabaho si Ana.. Ana is working in the department of education.

kakanan, n.

dining room; Magagandang plato angmakikita mo sa kakanan nila. You will see beautiful plates in their dinning rooom.

kaka, n.

uncle; aunt; Sa hapi ng kaka ay tiyo at tiya ang ginagamit namin sa aming angkan. In our family we use tiyo and tiya instead of kaka.

kabuti,n.

mushroom; Mushroom ang tawag sa Ingles ng kabuti. Kabuti is called mushroom in English.

kabit, n.

unite; fasten; stick; adhere; Kabit na ang dalawang pilas na papel. The two pieces of paper are fastened together.

kabaong, n.

coffin; Magara ang kabaong ng namatay. The coffin is so good looking

kabalitaan,adj.

famous; renown; Kabalitaan si Juan sa karunungan. Juan is famous for his intelligence.

kabag, n.

flatulence; gaspain; windness; Madalas ay may kabag ako. Ofentimes i have flatulence.

kabayan, n.

townmate; countryman; Juan ang pangalan ng aking kababayan. Juan is the name of my townmate.

kabak, n.

opponent; Kabaka ni Juan ni Ana sa isang pagtatalo. Juan is Ana opponent in a discussion.

kaba, n.

pulse palpitation; restlessness; premonition; May kaban si Celia. Celia had a restlessness.

kaanib, adj.

affiliated; Kaanib sa katipunan si Juan. Juan to be affiliated to the katipunan.

buwisit, adj.

one who brings bad luck;

buo, n.

whole; entire; Buo ang suha na binigay sa kanya. She was given a whole orange.

bungi, n.

jag in the edge of the tools; notch in the teeth; May bungi ang kanyang ngipin. His saw has a jag in the edges.

bunga, n.

fruit; Ang bunga ng mangga ay nalalaglag. The fruits of the mango fell down.

bulong, n.

whispers; Ang bulong ay napakalakas. The whisper is very loud.

bulaklak, n.

flower; Ang bulaklak ng sampagita ay mabango. The flower of the sampaguita is sweet.

buhayin, v.

to grow; to raise; Buhayin mo ang papayang binigay ko sa iyo.Raise the papaya that i gave you.

buhay, adj.

alive; living; growing; Buhay na ang siling itinanim ko. The pepper I planted is now growing.

buhay, n.

life; life story;Nabasa mo ba ang buhay ni Juan. Have you read the life of Juan.

bugtong, n.

riddles; May nalaman akong bugtong. I know some riddles.

bughaw, n.

go betweet; Siya ang bughaw ng dalawang nagliligawan. He is the go-between of the two lovers.

budhi, n.

conscience; Atas ng kaniyang budhi ang huwag bumati. Her consceince prevents her from speaking.

bbukid, n.

farm,; feild; Nakatira sila sa bukid. They live on the farm.

bukang-bibig,

always talking about it; Bukambibig ni remy ang siya'y aalis. Remy always talks about leaving.

bubog, n.

piece of glass; Nakakita siya ng bubog sa kanin. She found a small piece of glass on the rice.

bola, n.

ball; inahagis ni Juan ang bola kay Paul. Juan thew the ball to Paul.

binuksan, v.

opened; Binuksan nila ang pinto nang dumating ang pulis. They opened the door when the policeman came.

bintana, n.

window; Maluwang ang mga bintana ng bahay ni Luz Luz's house has wide windows.

bingi,adj.

incapable of bearing children; Bingi si Juana na kaniyang napangasawa. Juana whom he married is in capable of bearing children

binibini, n.

young lady; unmarried woman; Isang binibini ang kasama ni Ramon.Ramon has a young lady with him.

binabata, n.

young man; un married man; bachelor;Binata pa si Pepe. Pepe is still a bachelor.

biloy, n.

dimple; May biloy sa pisngi si Pepe. Pepe has a dimple on her cheeks.

bilog,adj.

round; circular; Ang aming mesa ay bilog. Our table is round.

bilasa, adj.

spoiled; Bilasa ang isda niyang binili. The fish she brougth is spoiled.

bilanggo, n.

prison; Isang bilanggo ang tinulugan niya. He helped a prisoner.

bigo, adj.

frustrated; disappointed; Bigo ang kanyang nilalakad. His missiom was frustrated.

bigkis, n.

bundle; pack; abdomain band; Ang bigkis ng sangol ay basa. The abdomainal band of the baby is wet.

Monday, December 14, 2009

bigkas, n.

pronounciation; ang bigkas ni Juan sa salitang balo ay wasto. Juan pronunciation of balo is correct.

bigayan,n.

granting each other's request; reciprocal giving;

bigay, n.

gift; Bigay lamang sa akin ang aklat na iyan. That book is only a gift to me.

bigat, n.

weight; Ang bigat ni laura ay labinlimang kilo. Laura's weight is fifteen kilos.

bigasan, n.

rice mill; Ibig kongmagkaroon ng bigasan. I want to own rice mill.

bigas, n.

bibig, n.

mouth;Maluwang ang bibig ng buwaya. The crocodile has a wide mouth.

bibi, n.

young duck; Maraming bbibi si Jose. Jose has many ducks..

baywang, n.

waist; Maliit ang kanyang biyang. She has small waist.

bayaw, n.

brother in law; Si Pepe ang bayaw ko. Pepe is my brother in law.

bayani, n.

hero; patriot; Jose ang ung bayani sa ating lahi.Jose is first patriot

bayad, n.

payment; Ang bayad sa kahera ay piso.His pay in the casher is piso.

bawang, n.

garlic; May taong hindi kumakain ng bawang. There are people who do not eat garlic.

bawal, v.

prohibited; to forbid; Bawal pumasok sa bakuran nila. It is prohibited to enter their yard.

batya, n.

shallow; wooden tub for laundry; Bihira na ang gumagamit ngayon ng batya. Few people use batya now.

batugan, adj.

lazy; indolent;Batugan ang kanyang utusan. Her servant is lazy.

baatok, n.

nape; May sugat siya sa batok. She has a wound on her nape.

bato, n.

stone; kidney; May malaking bato sa harapan ng bahay namin. There is a big stone in front of our house.

batis, n.

spring; rivulet; brook; Malapit sa amin ang batis. The spring is near our place.

batingaw, n.

large bell; Narinig ko ang batingaw . I heard the bell.

batid, v.

to know; to understand; Batid mong wala akong kuwalta, bakit sinamahan mo pa siya rito?

bathala, n.

god; Si bathala ang makapangyarihan sa lahat. God is the Super Power.

batayan, n.

basis; foundation; Ano ang batayan ng guro sa pagbibigay ng nota? What is the basis of the teacher in giving grades?

bataw, n.

a kind of bean; Kumakain ka ba ng bataw? Do you eat bataw?

batas, n.

law; Gumawa sila ng mga batas. They made some laws..

batas, n.

law; Gumawa sila ng mga batas. They made some laws..

bata, n.

child; Ang bata ay umiiyak. The child is crying

bata, v.

to suffer; to bear; Kung minsan kaylangan tayong magbata ng hirap. Sometimes it is necessary for us to suffer hardships.

bata, adj..

young; Bata pa ang kanyang kapatid. Her sister is still young.

bastos, adj.

indecent; rustic; Bastos ang anak mo.Your son is a rustic fellow.

basag-ulo, n.

altercation; trouble; fight; Ang mga bata ay nagkaroon ng basag-ulo. The children had some altercations.

basag,adj.

cracked; broken;fractured; Basag ang plato niya. Her plate is broken.

basahan, v.

read; Basahan mo siya ng panalangin. Read the prayers to him.

basa, adj.

wet; Basa ang kumot ng bata. The blanket of the child is wet.

baro, n.

dress; Luisa ang pangalan ng nagbigay sa akin ng baro. Luisa gave me a dress.

bareta, n.

small iron bar; Ang aming bareta ay ginawa ni Juan. Our small bar was made by Juan.

barat, n.

one give to bargaining;

barandilya, n.

ballustrade;Ginawa ng analoage and barandilla namin.The car penter made our ballustrade.

baraha, n.

playing cards; Naglalaro sila ng baraha. They are playing cards.

baraka, n.

market place; Nagpunta sa baraka si Lorna. Lorna went to market.

baon, n.

provisions and necessities taken by a person who goes away for a time, like food money ect.

baog, n.

sterile woman; Baog ni Juan. Juan 's wife is sterile.

bangos, n.

milkfish; Masarap ang bangosna mataba. The fat milkfish is delicious

bango, n.

aroma; fragrance; Ang bango ng kampupot ay nakapagpahimbing sa kanya. The fragrance of the kampupot made her sleep.

bangis, n.

ferocity; brutal; Ang bangis ng leon ay nakakatakot.

bangin, n.

Nahulog sa bangin ang isang track.the truck was fall down.

banggit, n.

mention; cattion; allusion;Ang banggit ni Nena ay darating daw ang pinsan niya. Nens mentioned that her cousin is arriveing

bangga, n.

collision;clash; encounter; Nagkaroon ng banggaan sa tapat naming. There was a collision in front of us.

bangko, n.

bench; Kilangan naming ng mahabang bangko sa harapan. We need a long bench in front.

bangal , v.

to tear off branches; Bangal na ang sanga ng duhat nang makita ko. The duhat branch was torn off when I saw it

banyaga, n.

stranger; foreigner; Si Juan ay isang banyaga. Juan is a foreigner.

bantod, n.

diameter; Kailangan niyang hanapin ang bantod ng bilog. It is necessary for her to know the diameter of the circle.

bantay, n.

guard; Ayaw magpapasok ng bantay. The guard refuses to let us in.

banta, n.

menace; threat; threaten; Ang banta ni Sisa kay Berto ay masama. Sisa has bad threat to Berto Sisa threatens Berto.

bansot, adj.

aborted; arrested development; Bansot ang tanim niyang papaya.The papaya that she planted has arrested development.

bansag, n.

motto; nickname; surname;

bansa, n.

country; or nation; Pilipinasa ang ating bansa. The philippines is our country.

banli, v.

to scald; Kilangan ang banli sa mga plato dahil sa sebo. The plates should be scalded because of the grease.

banlaw, n.

rinse; Ang banlaw ng kaniyang nilabhan ay makalima. She rinsed her clothes five times.

banig, n.

mat; Ang banig ni Tess ay bago. Tess mats is new.

bandila, n.

flag;BUmili si Ramon ng maliit na bandila. Ramon bought a small flag.

banal, adj.

virtous; pious; Banal na tao ang kapatid ko. My brother was a pious man.

banakal, n.

the rind of trees. Ang banakal ng kamatsili ay ginagamit na pandampol ng damit. The kamanchili rind is used for dyeing clothes.

banaba, n.

kind of a tree with purple flower;Ang dahon ng banaba ay iginagamot sa may sakit. The banaba leaves are used for medicine by people who have kidney trouble.

banaag, n.

glimmering rays; soft and faint light; Nakita niya ang banaag ng araw sa kaniyang kulambo. He saw the gremmering rays through the mosquito net.

baluti, n.

breastplate; thighguards; armor;

balutan, n.

bundle; package;May balutan na dala-dala ni Juan. Juan is carrying a package..

balsa, n.

raft; May isang pilipino na umuwi rito sa pilipinas ns sumakay sa balsa. There was a filipino who came home to the philippines in a raft

balot,n.

wrap; cover; Maganda ang balot ng kaniyang alaala. The wrap of her gift is very nice.

balong, n.

oozing of water; ang balong malanaw. The water oozing from the rock is very clear.

balon, n.

well; Nagpahukay ang baloon si Pepe. Pepe had awell dug.

balok, n.

thin pellicle of peanuts; skin of fruits or shell of egg. May balok pa ang mane ay kinain na ni Ana. Ana ate the peanuts although they still have pellicles.

balo, n.

widow; or widower; Ang balo ni Felix ay nag asawa uli. Felix widow remarried.

baliw, adj.

demented; mentally deranged; crazy; Ang baliw na babae ay dinala sa Manila.

balita,n.

news; May mabuting blita si Luisa. Luisa has good news.

balingkinitan, adj.

slender; slim; Balingkinitan ang katawan ni Sofia. Sofia has a slim figure.

balintawak, n.

native dress of the filipino women with dress and skirt woven of local fiber and kercheif and apron to match.

balintataw, n.

pupil of the eye; Nasa balintataw ng kanyang mata ang larawan ng kanyang ina. Her mother's picture is in the pupil of the eyes.

baliktad, v.

fall backwards with force; upside down; inside out.

balikat, n.

shoulder; Pasan no Pedro sa balikat ang bata. Pedro has the child on his shoulder.

balikan, v.

to return for something or some one.

balik, n.

return; restoration; coming and going back; kailan ang balik ni Allan buhat sa America. When is Allan return from America.

balda, n.

absence; failure; Ilang balda mayroon si Luis sa klase? How many absence has Luis is class.

balawis, adj.

fierce; rebellious person.

balatkayo,n.

distuise; transfiguration; Balatkayo ang suot na damit ni Juan. Juan is in disguise.

balatay, n.

a whip on the back of an animal; May balatay sa likod ang kalabaw.There is whip on the black of the carabao.

balasubas, adj.

one who does not fullfill his obligations promptly. Si Ana ay isang taong balasubas. Ana is a person who does not fullfill her obligations promptly.

blangaw, n.

rainbow; Ang balangaw ay karaniwang lumilitaw bago umuulan. The rainbow usually appears before the rain.

balagtasan, n.

a modern peotrical joust named after Francisco Balagtas; Si Mar Antonio ay lagi nang nakikipagbalagtasan. Mar Antonio often takes part in a peotric joust

balagat, n.

clavicle; She has deep clavicle. Malalim ang mga balagat niya.

balakubak, n.

dandruff; Balakubak ang hindi nagpapatulog sa kanya. Dandruff gives him sleepless nights.

balakid, n.

obstacle; Nagkaroon ng balakid ang kaniyang binibiling bahay. There was an obstacle in his buying the house.

balakang, n..

hip; Malapad ang balakang ni Wilna. Wilna has wide hips.

balak, n.

plan; intention; project; Ang balak ni Ana ay matutupad na. Ana's plan will be carried out.

balaba, n.

whole leaf of banana; Kumuha si Jose ng isang balaba ng saging. Jose got a whole banana leaf.

bala, n.

bullet; Nakakuha sila ng bala sa bakura. They found a bullet on the yard.

baitang, n.

step of stairway; grade; Maalapad ang baitang ng kanilang hagdan. Thier starway steps are wide.

bait,n.

prudence; virtue;judgement; understanding; Kay bait ng anak mo. How prudent your child.

baho, n.

repulsive foul odor. Ang baho ng bagoong ay naamoy ko. I smell the foul odor of the bagoong.

bahin,n.

sneeze; Malakas ang bahin ni Pedro. Pedro has a loud sneeze.

bahay, n.

house; May bahay na maganda si Rosa. Rosa has a beautyful house.

bahala,n.

trust; custody;Ikaw ang bahala sa batang iyan.You keep custody of that child.

bagyo,n.

typoon; May babala ang bagyo. There is atypoon signal.

bagwis, n.

tender and delicates wings of fowls. Ang bagwis ng ibon ay tumutubo na. The delicate wing of the bird is now showing.

baguhin, n.

novice' Isang baguhan sa koliheyo ang kanilang ali. Her aunt is a novice in the covent

bagsak, n.

fall; Ang bagsak ng mangga ay narinig ko. I heard the fall of the mango.

bago, adj.

new;; Bago ang baro mo. Your dress is new.

baging, n.

vine;Ang ubas ay isang baging. Grapes are vines.

baging, n.

vine;Ang ubas ay isang baging. Your dress is few.

bagabag, n.

trouble; restlessness; Malaking bagabag ang ibinigay kay Juan ng balita ni Jose. Jose's news gave Juana a lot of restlessness.

bakya, n.

wooden shoes; Bumili ng bakya si Lorna. lorna brought a pair of wooden shoes.

bakya, n.

wooden shoes; Bumili ng bakya si Lorna. lorna brought a pair of wooden shoes.

Sunday, December 13, 2009

akod, n.

fence;Ang bakod niya ay gawa sa kawayan.They have a bamboo fence.

bakit, pron.

why; Bakit wala kang tsinelas? Why you did'nt have slippers on?

bakbak, adj.

unglued; detached;Bakbak na ang kaniyang tsinelas. Her slippers are already unglued.

bakasyon, n.

vacation; Malapit ng malapit ang bakasyon. Vacation is must be already over

bakas, n.

footprints;May bakas ng magnanakaw na nakita sila. They saw some footprints of the robbers.

bakas, n.

bakal, n.

Naghahanap siya ng bakal.

bakal, v.

using sharp pointed sticks. Bakal lamang ang tanim niyang palay. He is looking for iron.